navigatie overslaan

In een reeks artikelen leggen we de Monitor Bezoekersstromen uit. We verzamelen en genereren data, doen aan de hand daarvan voorspellingen, zodat we maatregelen kunnen treffen om zo de vrijetijdseconomie in Overijssel in balans te houden. Dat gaat met trial and error: we ontdekken wat de mogelijkheden zijn en sturen waar nodig bij. Verschillende gebieden in Overijssel zijn met MarketingOost het avontuur aangegaan met een pilot Monitor Bezoekersstromen. In dit artikel vertellen Ronald van der Veen van Gemeente Rijssen-Holten en Paul van den Berg van Steenwijkerland waarom.

Sallandse Heuvelrug: overvolle parkeerplaatsen

Ronald van der Veen (Strategisch Beleidsmedewerker Gemeente Rijssen-Holten): “Aan het begin van de coronapandemie merkten we in heel Nederland, en zo ook in onze regio, dat het druk werd. Mensen gingen meer de natuur in, waardoor parkeerplaatsen volstroomden en plekken voor hulpdiensten werden geblokkeerd door geparkeerde auto’s. Zonder de illusie te wekken dat je mensen volledig kunt sturen, wilden we wel graag onderzoeken hoe we enigszins de pieken konden inperken. Meten is weten, dus zodra je start met meten, zie je wat er echt aan de hand is en wat mogelijke oplossingen kunnen zijn. Getallen alleen zeggen niet zo veel, dus je moet het wel in combinatie blijven zien met ervaringen van bijvoorbeeld ondernemers, boswachters en boa’s.”

Steenwijkerland: ervaren vs. daadwerkelijke drukte

Paul van den Berg (Senior Beleidsmedewerker Toerisme Gemeente Steenwijkerland): “Er bestaat al jarenlang behoefte aan structurele actuele informatie over toerisme. Deze informatie was op regionaal en lokaal niveau eigenlijk niet aanwezig, aangezien deze werd afgeleid van landelijke data. We hebben lokale data nodig om gerichter maatregelen te treffen bij het in balans houden van economie (waar toerisme onderdeel van uitmaakt), leefbaarheid van het gebied en behoud van de natuur. Zonder data moet je uitgaan van de feedback die je ontvangt van bijvoorbeeld bezoekers, ondernemers en bewoners. Die resultaten zijn echter sterk afhankelijk van aan wie je het vraagt: zo is een ondernemer eerder gebaat bij meer bezoekers en kan een bewoner een hoog aantal bezoekers juist als overlast ervaren. Om te kunnen bepalen of we de juiste dingen doen of dat we juist moeten bijsturen, bijvoorbeeld in het populaire Giethoorn, hebben we dus behoefte aan het meten (en daarmee kunnen voorspellen) van aantallen bezoekers.”

Van data naar oplossingen

Ronald: “Op dit moment zitten we in de onderzoeksfase van de pilot. De eerste stap is het op strategische plekken meten en data verzamelen. Dit uit zich in een dashboard, maar zonder betekenisgeving kun je daar nog niet veel mee. In de analysefase zullen we belangrijke vraagstukken beantwoorden: ‘wat kun je vervolgens met de verzamelde data?’. Je kunt geen mensen tegenhouden, maar we kunnen wel in gesprek gaan met ondernemers en bewoners over hun visie op hoe we met de bezoekersaantallen om moeten gaan. Wat we bijvoorbeeld een aantal jaren geleden hebben aangepakt (nog voor de pilot Monitor Bezoekersstromen) is het aanleggen van een nieuw parkeerterrein vlakbij het station, om de parkeervoorziening op de Holterberg te ontzien. Wanneer mensen daar parkeren om vanuit daar te wandelen, blijft er geen parkeerruimte over voor horecabezoekers. Er bestaan zoveel meer mooie gebieden in de buurt, dus we proberen bezoekers daarover te informeren en ze zo meer te spreiden. Dat is vooral gewenst op piekmomenten. Voorheen was dat met name op zondagen, maar we hebben ook periodes gehad dat elke dag wel een zondag leek, qua bezoekersaantallen.”

Giethoorn
Giethoorn

Paul: “Er wordt in de regio, met name in Giethoorn, veel geroepen over overtoerisme. Pas als je meet, weet je wat de situatie écht is en dan kun je maatregelen nemen om eventueel overtoerisme zoveel mogelijk te voorkomen. Zowel toeristen, inwoners als recreatieondernemers zijn er niet bij gebaat dat het té druk is. We proberen toeristen te verleiden om de gehele regio te bezoeken en het liefst gespreid over het jaar. Als je erin slaagt om toeristen niet alleen naar Giethoorn, maar ook naar locaties eromheen te trekken, dan zal het hele gebied daarvan profiteren. Minder hoge pieken in Giethoorn, meer omzet op andere, eveneens

Voordelen voor iedereen

Ronald: “De spreiding is belangrijk om de piekdrukte op concentratieplekken af te doen nemen. Niet alleen de openbare orde, ondernemers en natuurgebieden zijn daarbij gebaat: als je als bezoeker lange tijd moet rondrijden op zoek naar beschikbare parkeerplekken, is dat voor hen erg vervelend. Ook bewoners vinden het prettig om te constateren dat wij ons best doen.” Paul: “Het betrekken van ondernemers vind ik heel belangrijk. Zij beschikken over veel data en zij kunnen zelf profiteren van de informatie die we met zijn allen genereren. Als je alle losse data kunt verbinden, dan kun je koppelingen leggen. Dat levert belangrijke inzichten op, waar verschillende partijen ook echt wat mee kunnen.”

Doe het samen

Ronald: “We hebben samen met ondernemers het idee bedacht om elektrische eenpersoons vervoersmiddelen beschikbaar te stellen, om bezoekers de kans te geven om iets verderop te parkeren en op een leuke, speelse manier de omgeving te ontdekken. We staan altijd open voor nieuwe ontwikkelingen, en de pilot Monitoring Bezoekersstromen is daar een mooi voorbeeld van.”

Paul: “Als gemeente werken we samen in de Stichting Weerribben-Wieden. Zo zijn we aan verschillende partijen verbonden, zoals ondernemers, inwoners, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. In Perspectief Bestemming Nederland 2030 heeft het NBTC aangegeven dat een voorwaarde voor ander toeristisch beleid is dat we de data op orde hebben. In Steenwijkerland delen we die mening. De Stichting Weerribben-Wieden pakt dit op en heeft hier MarketingOost bij betrokken. Ook hebben we speciaal voor dit project een expert aangenomen. Bij het tellen van bezoekers krijg je namelijk bijvoorbeeld met ingewikkelde privacy wetgeving te maken. Het scheelt een hoop tijd en kosten, als je specialisten in huis hebt die de juiste oplossingen weten te vinden. Ik sta zelf ook altijd open voor samenwerkingen met partijen die net als ik veel energie hebben voor dit onderwerp. Zo kunnen we als provincie samen verder bouwen aan Overijssel als bestemming, waarin economie, leefbaarheid en natuur met elkaar in balans zijn!”

Meer weten over Monitor Bezoekersstromen

Wil je meer weten over de Monitor Bezoekersstromen? Bekijk dan ook de andere artikelen uit onze reeks “Monitor Bezoekersstromen uitgelegd”. We schreven eerder al over het verzamelen van data en het voorspellen van bezoekers middels een dashboard. Het eerstvolgende artikel zal gaan over de inzet van dynamische content.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Ronald van der Veen (Strategisch Beleidsmedewerker Gemeente Rijssen-Holten) en Paul van den Berg (Senior Beleidsmedewerker Toerisme Gemeente Steenwijkerland).