Evenwicht in rust en ervaringen zorgt voor beste beleving

Wetenschappelijk onderzoek

Vanuit een gezamenlijk project is door Breda University of Applied Sciences, European Tourism Futures Institute (ETFI) van NHL Stenden en Centre of Expertise in Leisure, Tourism and Hospitality (CELTH) in 2022 onderzoek hiernaar gedaan. Er werd gebruik gemaakt van draagbare technologieën voor emotie- en locatietracking om de ervaringen en resultaten van bezoekers te onderzoeken bij Fort de Roovere en Sallandse Heuvelrug. Van de 123 deelnemers verstrekten 87 geldige locatie- en draagbare gegevens, en 80 voltooiden een follow-up vragenlijst een week na hun bezoek. Vanuit MarketingOost en de partners binnen De Sallandse Heuvelrug hebben we hieraan meegewerkt.

Positieve resultaten

Deelnemers meldden verbeteringen over hun tevredenheid, positieve emoties en sommigen zelfs in hun gezondheid. Bezoeken aan deze natuurlijke gebieden waren memorabel en werden vaak aanbevolen aan anderen.

Gebouwde kenmerken vs. natuurlijke omgevingen

Gebouwde kenmerken, zoals bruggen en uitkijktorens, werden over het algemeen als meer emotioneel opwindend ervaren dan natuurlijke gebieden zonder dergelijke kenmerken. Bescheiden, niet-opdringerige bouwwerken lieten de natuur op de voorgrond treden en werden als kalmerend ervaren. Grotere, meer expressieve bouwwerken zoals bezoekerscentra en parkeerplaatsen brachten juist opwinding teweeg. Dit zegt echter niets of dit in positieve of negatieve zin was.

Locatie-specifieke ervaringen

Hoewel bij Fort de Roovere de brug en de toren genoemd werden als indrukwekkende kenmerken die de verbinding met de natuur versterkten, lieten bij de Sallandse Heuvelrug natuurlijke elementen zonder gebouwde kenmerken de sterkste indruk achter.

Paden die grenzen tussen verschillende landschappen doorkruisten waren vaak spannender dan diepe bospaden, die rustiger waren.

Gedragsimpact beperkt

Hoewel de natuurervaring niet direct leidde tot meer milieubewust gedrag, stimuleerde het wel gesprekken hierover onder de deelnemers. Dit kan indirect bijdragen aan een groter milieubewustzijn.

Lokale bewoners vs. bezoekers

In de Sallandse Heuvelrug waren bezoekers minder emotioneel betrokken bij alle gebouwde gebieden dan lokale bewoners.

Aanbevelingen voor beheer

Gebaseerd op deze bevindingen, worden de volgende aanbevelingen gedaan voor het beheer van natuurlijke gebieden zoals de Sallandse Heuvelrug:

• Variatie in bezoekerservaringen: Zorg voor een mix van sociale, drukke plekken en rustige plekken waar men kan ontspannen en de natuur kan ervaren.
• Lichte architecturale ingrepen: Gebruik bescheiden architectonische ingrepen die de natuur aanvullen en niet domineren.
• Aantrekkelijke blikvangers: Spectaculaire uitkijktorens en andere opvallende bouwwerken kunnen dienen als 'magneten' om bezoekers te trekken, mits zorgvuldig gepland.

Conclusie

Het onderzoek toont aan dat een balans tussen rust en opwinding in natuurlijke gebieden cruciaal is voor een optimale bezoekerservaring. Door slim gebruik te maken van zowel natuurlijke als gebouwde elementen, kunnen beheerders van natuurgebieden als de Sallandse Heuvelrug zorgen voor memorabele, gezonde en duurzame bezoekerservaringen.

Mitas, O., Wielenga, B., Evers, K., Farkić , J., Ward, D. P., Klijs, J., & Bastiaansen, M. (2024). Relaxing or exciting? Mobile emotion recording in natural settings. In A. Pucihar, M. Kljajić Borštnar, S. Blatnik , RWH. Bons, K. Smit , & M. Heikkilä (Eds.), 37th Bled eConference – Resilience through digital innovation: enabling the twin transition: June 9 – 12, 2024, Bled, Slovenia, conference proceedings. University of Maribor Press. Link naar het artikel